Yurtdışında Yaşayan Türkler SGK Gelir Testi Yaptırmalı mı?
YURTDIŞINDA YAŞAYAN TÜRK VATANDAŞLARI
1- Adresi yurtdışı olan Türk vatandaşlarının gelir testi için başvurması gerekmekte midir?
Adresi yurtdışı olmakla birlikte Adres Kayıt Sisteminde adresi güncel olmayan Türk
vatandaşları, bizzat kendileri ya da aynı konutu paylaşan ailenin ergin fertlerinden birisi şahsen veya posta (iadeli taahhütlü veya kargo) yoluyla dış temsilciliklere müracaat ederek yurt içi olan yerleşim yeri adreslerini yurtdışı olarak güncelleyebilirler. Dış temsilciliğin bulunmadığı ülkelerde ise bu kişiler adres değişikliğine ilişkin bildirimlerini posta ile nüfus kaydının bulunduğu nüfus müdürlüğüne veya sayısal imza (mobil veya dijital) ile Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğüne yapabilirler. Bu şekilde Adres Kayıt Sisteminde
yerleşim yeri yurtdışı olarak güncellenen kişiler genel sağlık sigortası kapsamında genel sağlık sigortalısı sayılmayacaktır. Ancak, bu kişilerin Türkiye’de yaşayan bakmakla yükümlü bulunduğu kişiler (eş, çocuk, ana, baba), Kanunun 60/g bendi kapsamında tescil edilecek olup, gelir testi için sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakfına müracaat etmeleri sonucu yapılacak gelir testi sonucuna göre işlem yapılacaktır.
2- Türkiye’de çalışırken işyerinden ücretsiz izin alarak yurtdışına gidenlerin durumu
ne olacak? Kanuna göre (4/a) kapsamında olan kişiler yurt dışında ise ücretsiz izinli olduğu sürelerde işverenin bildirimi üzerine yurt dışında bulunduğu süre içinde bir takvim yılı içinde en fazla bir aylık sürede sağlık yardımından faydalandırılacaktır. Kanuna göre memur (4/c) olanlar ise; bir yıllık ücretsiz izinli olduğu sürelerde genel sağlık sigortalısı sayıldığından sağlık yardımlarından faydalandırılacaktır.
3- Burs kazanan eşiyle birlikte ABD’ye veya sosyal güvenlik sözleşmesi imzalanmamış
ülkeye giden, ancak kendisi ev hanımı olarak bu ülkede yaşayan Türk vatandaşları da genel sağlık sigortası kapsamında prim ödemek zorundalar mı?
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu ile 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununa göre yerleşim yeri adresi sürekli kalma niyetiyle oturulan yer olup kişinin kendi beyanıyla belirlenir. Bu durumda olan Türk vatandaşları, bizzat kendileri ya da aynı konutu paylaşan ailenin ergin fertlerinden birisinin şahsen veya posta (iadeli taahhütlü veya kargo) yoluyla dış temsilciliklere müracaat etmek suretiyle yerleşim yeri adreslerini yurtdışı olarak güncelleyebilirler. Dış temsilciliğin bulunmadığı ülkelerde ise bu kişiler adres değişikliğine ilişkin bildirimlerini posta ile nüfus kaydının bulunduğu nüfus müdürlüğüne veya sayısal imza (mobil veya dijital imza) ile Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğüne yapabilirler. Bu şekilde Adres Kayıt Sisteminde yerleşim yeri adresi yurtdışı olarak güncellenen kişiler genel sağlık sigortası kapsamında prim ödemeyecektir.
4- Çifte vatandaş olup, Türkiye’de sigortası bulunmayan ancak vatandaşı olduğu
yabancı ülkede çalışan veya sigortası/emekli olan Türkler ne yapacaktır?
Çifte vatandaşlığı bulunanların, ilgili ülkenin Ülkemiz ile sosyal güvenlik sözleşmesi
bulunması ve vatandaşı oldukları yabancı ülkede çalışmaları durumunda; Türkiye’ye gelirken
iki taraflı sosyal güvenlik sözleşmesine göre sağlık yardımlarından faydalandığına ait
“formüler” denilen belgeyi, yakınları adına ise ilgili ülkeden yine bunlar için istenilen
“formüleri” getirmeleri gerekmektedir. Ancak, çifte vatandaşlığı bulunanların, sözleşmesiz
ülkede çalışması ve ikametgâhlarının da yurt dışında bulunması halinde söz konusu kişiler
genel sağlık sigortası kapsamına alınmayacaklardır.
YURTDIŞINA EĞİTİME GİDENLER
5- T.C. vatandaşı olup yurt dışına lisans, master, doktora eğitimi için gidenlerden
çalışmayan ve sigortası olmayanlar ne yapacak? Onlar adına aile yakını gelir testine
başvurabilecek mi?
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu ile 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununa göre yerleşim
yeri adresi sürekli kalma niyetiyle oturulan yer olup kişinin kendi beyanıyla belirlenir. Bu
durumdaki Türk vatandaşları, bizzat kendileri ya da aynı konutu paylaşan ailenin ergin
fertlerinden birisinin şahsen veya posta (iadeli taahhütlü veya kargo) yoluyla dış
temsilciliklere müracaat etmek suretiyle yerleşim yeri adreslerini yurtdışı olarak
güncelleyebilirler. Dış temsilciliğin bulunmadığı ülkelerde ise bu kişiler adres değişikliğine
ilişkin bildirimlerini posta ile nüfus kaydının bulunduğu nüfus müdürlüğüne veya sayısal
imza (mobil veya dijital imza) ile Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğüne
yapabilirler. Bu şekilde Adres Kayıt Sisteminde yerleşim yeri adresi yurtdışı olarak
güncellenen kişiler genel sağlık sigortalısı sayılmayacaktır. Ancak Türkiye’de bulundukları
sürede bakmakla yükümlülük durumları yok ise gelir testine başvurarak gelir testi sonucuna göre
genel sağlık sigortası hükümlerinden yararlanacaklardır.
6- Eğitim için yurtdışına giden ve sağlık sigortaları oradaki devlet veya okullar tarafından
karşılanan vatandaşlar ne yapacaktır?
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu ile 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununa göre yerleşim
yeri adresi sürekli kalma niyetiyle oturulan yer olup kişinin kendi beyanıyla belirlenir. Söz
konusu Türk vatandaşları, bizzat kendileri ya da aynı konutu paylaşan ailenin ergin
fertlerinden birisinin şahsen veya posta (iadeli taahhütlü veya kargo) yoluyla dış
temsilciliklere müracaat etmek suretiyle yerleşim yeri adreslerini yurtdışı olarak
güncelleyebilirler. Dış temsilciliğin bulunmadığı ülkelerde ise bu kişiler adres değişikliğine
ilişkin bildirimlerini posta ile nüfus kaydının bulunduğu nüfus müdürlüğüne veya sayısal
imza (mobil veya dijital imza) ile Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğüne
yapabilirler. Bu şekilde Adres Kayıt Sisteminde yerleşim yeri adresi yurtdışı olarak
güncellenen kişiler genel sağlık sigortalısı sayılmayacaktır.
7- Devlet tarafından resmi burslu olarak eğitime gönderilmiş, 25 yaş üstü olup, Türkiye’de
sigortası bulunmayanlar ne yapacak?
4721 sayılı Türk Medeni Kanunu ile 5490 sayılı Nüfus Hizmetleri Kanununa göre yerleşim
yeri adresi sürekli kalma niyetiyle oturulan yer olup kişinin kendi beyanıyla belirlenir. Bu
durumdaki Türk vatandaşları, bizzat kendileri ya da aynı konutu paylaşan ailenin ergin
fertlerinden birisinin şahsen veya posta (iadeli taahhütlü veya kargo) yoluyla dış
temsilciliklere müracaat etmek suretiyle yerleşim yeri adreslerini yurtdışı olarak
güncelleyebilirler. Dış temsilciliğin bulunmadığı ülkelerde ise bu kişiler adres değişikliğine
ilişkin bildirimlerini posta ile nüfus kaydının bulunduğu nüfus müdürlüğüne veya sayısal
imza (mobil veya dijital imza) ile Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Genel Müdürlüğüne
yapabilirler. Bu şekilde Adres Kayıt Sisteminde yerleşim yeri adresi yurtdışı olarak
güncellenen kişiler genel sağlık sigortalısı sayılmayacaktır.
8- Yabancı bayraklı gemilerde ve uluslararası sularda çalışan gemi adamlarının
durumu ne olacaktır? Türkiye’ye döndüğü zaman mı sigorta kapsamına girecek?
Yabancı bayraklı gemilerde çalışan Türk vatandaşları, sosyal güvenlikleri yönüyle ikili
sosyal güvenlik sözleşmelerine göre işlem yapılacaktır. İkili sosyal güvenlik sözleşmesi
yoksa 5510 sayılı Kanun hükümlerine tabi olamayacaklardır. Genel sağlık uygulaması
yönüyle Türkiye’ye döndüklerinde genel sağlık sigortası kapsamına gireceklerdir.
Ancak Türk bayraklı gemilerde çalışan ve uluslararası sularda bulunan gemi adamları ise
5510 sayılı Kanuna göre (4/a) kapsamında zorunlu sigortalı olmaktadır. Bu kapsamda çalışıp
sefer esnasında işe alınanların sigortalılık işlemleri, sigortalıların işe girdiği tarihten itibaren
bir ay içinde yapılması gerekmektedir.
TÜRKİYE’DE YAŞAYAN YABANCILAR
9- Türkiye’de bir yıldan uzun süredir yaşayan ancak kendi ülkelerinde sağlık
yardımlarından yararlanma hakkı bulunmayan yabancılar ne yapacaktır?
Türkiye’de kesintisiz bir yıllık ikamet süresini dolduran yabancılar, ilgili ülke kapsamında
genel sağlık sigortası uygulaması yönünden sigortalı değilse bu sürenin dolduğu tarihten
itibaren Kanunun (60/d) bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı sayılmışlardır. Dolayısıyla
bu kişilerin genel sağlık sigortası kapsamında tescil işleminin yapılması için kesintisiz bir
yıllık ikamet süresinin dolduğu tarihten itibaren bir ay içinde kendilerine en yakın sosyal
güvenlik il müdürlüğü/sosyal güvenlik merkezine başvurmaları gerekmektedir.
Gelirleri brüt asgari ücretin iki katı kabul edilerek bu tutar üzerinden hesaplanacak genel
sağlık sigortası primi tahakkuk ettirilecektir.
10- Ülkemizde bir yıldan fazla süre ile ikamet eden ve kendi ülkesinden sigortalı veya
emekli olan İngiltere vatandaşları, Türkiye’de sağlık hizmetlerinden nasıl
yararlanacaktır?
İngiltere vatandaşlarının Türkiye’de bir yıldan fazla ikamet etmeleri halinde, kendi
ülkelerinden sigortalı/emekli olmalarına karşın Türkiye’de bulundukları sürede kendi
mevzuatları kapsamında sağlık hizmetlerinden yararlanamamaları nedeniyle, 5510 sayılı
Kanunun (60/d) bendi kapsamında müracaatlarına bağlı olarak genel sağlık sigortalısı
sayılabileceklerdir.
11- Bir Türk ile evlenmiş ancak 3 yılını doldurmadığı için T.C. vatandaşı olamamış bir
kadın, Türk eşinin sosyal güvencesinden yararlanabilir mi?
Kanuna göre bu kişiler, ikamet izni almaları durumunda genel sağlık sigortasından
faydalanabilecektir.
12- Türkiye’de oturma izni almış, sigortası olmayıp özel sağlık sigortası bulunan
yabancıların durumu ne olacak?
Kesintisiz bir yıllık ikamet süresini dolduran yabancılar, ilgili ülke kapsamında sağlık
hizmetlerinden yararlanması açısından sigorta kapsamında değilse bu sürenin dolduğu
tarihten itibaren bir ay içinde sosyal güvenlik il müdürlüğü/sosyal güvenlik merkezine genel
sağlık sigortası giriş bildirgesi ile başvurabilirler. Bu süre içerisinde başvuruda
bulunmayanlara, brüt asgari ücret tutarında idari para cezası uygulanacaktır. Bu kişilerin özel
sağlık sigortası kapsamında bulunması genel sağlık sigortası kapsamında sigortalı olmalarına
engel teşkil etmemektedir.
13- Türkiye’de bir yıldan uzun süredir yaşayan ancak kendi ülkelerinde sigortası
bulunmayan yabancılar gelir testi için sosyal yardımlaşma ve dayanışma vakıflarına
başvuracaklar mı?
Gelir testine müracaat hakkı, Kanunun (60/g) bendi kapsamında genel sağlık sigortalısı
sayılan Türk vatandaşlarına tanındığından, yabancı uyruklu olup ülkemizde ikamet edenlerin
gelir testine müracaat hakları bulunmamaktadır.
BAKMAKLA YÜKÜMLÜ OLUNAN KİŞİ
14- Bakmakla yükümlü kişi olarak sağlık yardımı alan kişi, sigortalı olduğunda sağlık
yardımlarından yararlanmak için 30 gün beklemek zorunda mıdır?
Bakmakla yükümlü kişi olarak anası/babası/eşi üzerinden sağlık yardımı alan kişi, genel
sağlık sigortalı olması durumunda sağlık yardımlarından faydalanmak için 30 gün bekleme
süresine tabi olmayacak ve işe başladığı gün itibariyle sağlık yardımlarından
yararlanabilecektir.
15- Hem bakmakla yükümlü statüsünde hem de sigortalı olan birisi sağlık hizmetlerini
hangi kapsamda alacaktır?
Kanuna göre zorunlu veya isteğe bağlı sigortalı olanlar aynı zamanda bakmakla yükümlülük
statüsü bulunması halinde, kendi sigortalılığı esas alınarak sağlık yardımlarından
yararlanacaklardır.
Son Yorumlar